توکن‌های سوشال و زیرشاخه‌ای از آن‌‌ها با نام توکن‌های هواداری Fan Token به واسطه تکنولوژی بلاکچین و دفتر کل توزیع‌شده (DLT)، امکانات جدیدی را برای تعامل هواداران با سلبریتی‌ها، تولیدکنندگان محتوا و نهادهای مردمی ایجاد کرده‌اند.

دوازده سال پس از پیدایش بیت کوین، روز به روز کارکردهای جدیدی با استفاده از تکنولوژی بلاکچین اجرایی می‌شود.

فن توکن‌ ورزشی چیست؟

پرچم‌دار ارائه توکن‌های هواداری در جهان، شرکت سوشیوز (Socios) و بلاکچین انحصاری آن چیلیز (Chiliz) است. با توجه به ذات وفادارانه هواداری از تیم‌های ورزشی، این رابطه احساسی بین هوادار و باشگاه، فرصت درآمدزایی جذابی برای باشگاه‌ها ایجاد می‌کند. همچنین تعاملی بودن بلاکچین، امکان ایجاد سازوکاری برای مشارکت فعالانه‌تر هواداران در امورات باشگاه را مهیا می‌کند. اما فن توکن چیست؟ توکن هواداری، نوعی ارز دیجیتال است که طرفداران یک تیم، بازیکن، هنرمند و سلبریتی‌ها می‌توانند با تصاحب آن هواداری خود را به نمایش بگذارند و از فرد/مجموعه مورد علاقه خود حمایت کنند. همچنین مالکیت این توکن عموما همراه با مزایایی همچون محتوای اختصاصی، دسترسی به تخفیف‌ها و مراسم خصوصی و مشارکت در تصمیم‌گیری‌هاست.

در تحقیقی که چیلیز از هزاران هوادار فوتبال در چندین کشور انجام داد، هواداران فوتبال به طور متوسط برای عضویت در باشگاه هواداری باشگاه‌های متبوع خود به شکل سالیانه مبالغ زیر را هزینه می‌کنند:

• بریتانیا ۹۲ پوند
• اسپانیا ۱۴۵.۵ یورو
• پرتغال ۶۱.۹ یورو
• ایتالیا ۹۸.۳ یورو
• آلمان ۵۲.۴ یورو
• برزیل ۸۴.۵ رئال برزیل

علی‌رغم شور و اشتیاق هواداران فوتبال به خصوص در کشور انگلستان، یک چهارم هواداران انگلیسی اذعان داشته‌اند که حس بیگانگی نسبت به باشگاه مورد علاقه خود پیدا کرده‌اند و بیش از نیمی اعلام کرده‌اند که متقاضی مشارکت بیشتر در تصمیم‌گیری‌های باشگاه هستند.

ارزش توکن هواداری در چیست؟

ارزهای دیجیتال ورزشی یا توکن‌های هواداری دارایی‌های دیجیتالی هستند که تیم‌های ورزشی، لیگ‌ها، باشگاه‌ها، انجمن‌ها و بازیکنان را قادر می‌سازند تا به تعامل خود با طرفداران غنا بخشند به خصوص برای هوادارانی که در جغرافیای متفاوتی زندگی می‌کنند (هوادارمحلی – local fan – نیستند)، این ارتباط ارزش مضاعفی دارد؛ برای مثال به یک هوادار ایرانی بارسلونا این اجازه را می‌دهد تا کیلومترها دورتر از این شهر، با باشگاه مورد علاقه خود در ارتباط باشد.

ضمنا وقتی بخش خاصی از یک صنعت را توکنیزه می کنیم، سبب آشنایی و مشارکت صاحبان توکن (در اینجا طرفداران) با سازوکار صنعت می‌شویم. به‌ عنوان طرفداران ورزش‌ها و تیم‌های مختلف، مشارکت در امورات باشگاه‌های موردعلاقه‌مان چیزی است که همگی آرزوی آن را داریم – از انتخاب رنگ پیراهن‌های آن‌ها تا انتقال بازیکنان. دارندگان توکن‌های هواداری می توانند در چنین فرآیندهای تصمیم گیری شرکت کنند. داشتن چنین حق رأیی، ارزشی را که یک هوادار برای اکوسیستم ورزشی قائل است افزایش می‌دهد. همچنین سبب نزدیکی حتی بیشتر هوادار با باشگاه می‌شود.

این توکن‌ها طرفداران را به بیش از یک تماشاگر مبدل می‌سازند. به واسطه توکن‌های هواداری، یک هوادار منفعل، به یک فن پیگیر تبدیل می‌شود. او همچنین می تواند از وضعیت مالی تیم مربوطه سود ببرد. این دارایی ها لزوماً ارزش خود را همانند دیگر رمزارزها همچون قیمت اتریوم و  قیمت بیت کوین از بازار نمی‌گیرند بلکه ارزشی که هواداران برای شرکت در باشگاه/تیم و کسب مزایای منحصر به فرد قائلند، بدست می آورد.

دارندگان توکن‌های هواداری می توانند بر تصمیمات الزام آور و غیر الزام آور باشگاه یا تیم خود تاثیر بگذارند. این شامل تخفیف کالاهای باشگاه، حق رای در نظرسنجی های باشگاه و حتی انتخاب خیریه همکار با باشگاه است. هیچ پولی نمی تواند تجربیات فردی خاصی مانند رفتن به یک ناهار تیمی با شخصیت های ورزشی مورد علاقه خود را بخرد اما فن توکن‌ها می توانند آن را به دارنده توکن بدهند.

داشتن توکن های ورزشی تقریباً مانند داشتن یک کارت عضویت ویژه است که با جوایز انحصاری و دسترسی VIP همراه است. طرفداران دسترسی ‌هایی دارند که هیچ‌گاه منقضی نمی شود (لااقل تا زمانی که باشگاه متعهد به انجام وظایف خود است) و محدود به فصل خاصی نیست. این امتیازات می‌تواند لایه‌ای از غرور و اعتبار به توکن‌ها اضافه کند.

علاوه بر این، این توکن‌های ورزشی کاملا مثلی (fungible) هستند (برخلاف NFT) و می‌توانند در آینده در معاملات مورد استفاده قرار گیرند. اگر تیم کاربرد و استفاده بیشتری برای توکن‌های ورزشی ایجاد کند یا قهرمان لیگ شود، تقاضای این توکن‌ها به شدت رشد خواهد کرد. نمونه کلاسیک آن باشگاه پاری سن ژرمن (PSG) است. زمانی که لیونل مسی برنده پنج کفش طلا به پی اس جی پیوست، تعداد هواداران این تیم به طور تصاعدی افزایش یافت و قیمت توکن PSG رشد فراوانی کرد.

به عنوان یک هوادار، آیا باید توکن هواداری تیم محبوبم را خریداری کنم؟

خرید ارز دیجیتال، با امید کسب سود، سرمایه‌گذاری شدیدا پرریسکی است. بنابراین تنها در صورتی دست به این کار بزنید که توان از دست دادن آن بخش از سرمایه خود را دارید و یا به دلایلی غیراقتصادی این کار را انجام می‌دهید.

Fan Tokenها را چگونه خریداری کنیم؟

همانند دیگر ارزهای دیجیتال، باید این توکن‌ها را از صرافی‌های متمرکز و یا غیرمتمرکز تهیه کنید. یک راه آسان، تهیه استیبل کوینی همچون تترو انتقال آن به صرافی‌ها است. پیش از خرید، دست به مقایسه قیمت خرید تتر USDT بزنید و بهترین نرخ را برگزینید. سپس در صرافی‌های متمرکز با انتخاب بازار زوج ارز تتر با توکن موردنظر خود، پیشنهاد خرید خود را ثبت و خریداری کنید. توجه داشته باشید که خرید توکن‌‌های هواداری، لااقل تا به امروز، مشابه خرید سهام باشگاه‌‌ها نیست و شما حقی قانونی بر روی آن نخواهید داشت و در درآمدهای تیم شریک نخواهید بود.

جمع‌بندی

بازار کریپتو بسیار بی ثبات است و خرید چنین دارایی هایی همیشه یک استراتژی سرمایه گذاری با ریسک بالا تلقی می شود. با این حال، این دارایی‌ها به آرامی در حال تبدیل شدن به بخشی از فرهنگ مدرن هستند و قانون‌گذاران نیز اکنون آن‌ها را زیر ذره‌بین گرفته‌اند.

با این حال، طرفداران ورزش باید بدانند که توکن‌های هواداری به آنها فرصتی می دهد تا با تیم های مورد علاقه خود بیشتر تعامل کنند و بخشی از یک جامعه انحصاری باشند. هرچه توکن‌های بیشتری داشته باشید، تاثیر بیشتری روی تیم مورد علاقه خود خواهید داشت. همچنین شانس بیشتری برای کسب منفعت مالی خواهید داشت. همه این‌ها علاوه بر لذتی است که از تماشا و طرفداری تیم/شخصیت محبوب خود کسب می‌کنید.